Vandaag is het de geboortedag van Miep van Riessen. Ze is geboren op 30 november 1944 en overleden, 70 jaar oud, in 2015.
Op haar 65-ste verjaardag maakte ik een glossy “De Miep”. Met foto’s van haar favoriete schilderijen en haar magnum opus De Verdronkenen in wording. Op haar 70ste verjaardag spraken we af dat we een catalogus zouden gaan maken van haar werk. Ze overleed helaas een half jaar later.

Inmiddels bestaat de stichting alweer zesenhalf jaar en staan er heel veel werken op de website. In 2018 brachten we een boekje uit over De Verdronkenen. We stipten haar oeuvre er even in aan.
Het is nu, zeven jaar na haar overlijden, tijd om alle kunstwerken goed te fotograferen, want de kwaliteit is verouderd. Er zijn inmiddels zoveel betere foto’s te maken. Bovendien staan de werken van de stichting alweer zes jaar in de opslag. Een klein deel ervan wordt uitgeleend en gezien.
“Het werk is te mooi om in de kast te staan” zeiden Miep en ik tegen elkaar vlak voor haar overlijden.

Het zou mooi zijn om ter ere van haar 80ste geboortedag in 2024 een tentoonstelling te organiseren, zodat veel meer mensen het oeuvre van Miep kunnen bewonderen. En wie weet maken we dan ook een overzichtscatalogus.

Denken jullie met ons mee voor een mooie plek voor een tentoonstelling?

Vandaag vieren we 76 jaar vrijheid. Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog kunnen we in vrijheid leven. Vrijheid is ook jezelf mogen zijn en je eigen keuzes maken. Miep van Riessen heeft dat altijd sterk gevoeld. Zo ging ze naar de kunstacademie in Den Bosch, omdat ze vond dat kunst voor haar de manier was om zich te uiten. Ze moest haar vrijheid wel bevechten.

Miep werkte van 1972 tot 1975 samen met haar man in deeltijd op een bezigheidstherapie in een bejaardentehuis. Ze verdeelden de taken in werk en huishouden: een duobaan avant la lettre. Toen ze, door de scheiding in 1975, alleen kwam te staan met haar twee kinderen, vroeg haar werkgever zich af of ze werk en zorg wel kon combineren. In plaats van haar te steunen – ze deed het werk ten slotte al in deeltijd – twijfelden ze aan haar kunnen. Dat stootte haar tegen de borst en ze zegde haar baan op. Ze koos voor een onzeker maar vrij bestaan als kunstenaar. Ze bepaalde zelf wel wat ze aankon.

Van 1980 tot 1986 maakte Miep gebruik van de Beeldend Kunstenaarsregeling. Weer moest ze zich bewijzen: textielkunst werd vaak gezien als ambacht en geen echte kunst. Maar Miep ging haar eigen weg met haar zelf bedachte techniek. Ze werd toegelaten tot de BKR, haar werk werd elke keer aangekocht door de gemeente en de kunstwerken waren in de kunstuitleen altijd uitgeleend.

Toch gaf de druk van het inleveren van het werk op gezette tijden spanning, omdat het een prestatieregeling was. Ze was blij dat het stopte en ze zelf weer kon bepalen wanneer een werk af moest zijn. Vanaf toen was ze echt vrij kunstenaar. Een baan ernaast in de zorg verschafte haar een basisinkomen. Ze kon maken wat ze wilde en liet zich door niemand vertellen hoe het moest.

Op de vraag aan een lener over wat het werk van Miep van Riessen voor hem betekent, antwoordde hij dat Mieps werk magie heeft.

“Het werk bestaat uit canvas, verf en garen. Mijn oog bestaat uit hoornvlies, lens en bloedvaten. Daartussen gebeurt iets dat zonder die stoffelijkheid niet zou kunnen gebeuren, maar dat de stoffelijkheid tegelijkertijd ontstijgt. Dat is de magie van Miep van Riessen.”

Dat is waar. Mieps werk heeft iets magisch. Het zijn verstilde landschappen en toch zit er beweging in. Door het gebruik van DMC zijdeglans garens geeft het werk vanuit verschillende standpunten een ander beeld. Neem bijvoorbeeld het werk ‘Wit op zwart IV’ uit 1991. Van de voorkant zie je een zwart schilderij met witte vierkanten en vanaf de zijkant is het een wit schilderij met zwarte blokken. En toch zijn het alleen maar draadjes op doek.
Sommige werken doen zelfs pijn aan je ogen, zo erg beweegt het. Kinetische kunst en toch heel stil. Zo verstild en zo intiem dat mensen ervan moeten huilen. Door het beeld zelf of juist door de zeggingskracht, zoals bij de werken over de slachtoffers van de Watersnoodramp. In het schilderij ‘De Vermisten’ uit 2009 liet Miep de letters leeg en borduurde ze eromheen, om aan te geven dat deze mensen nog steeds worden vermist sinds 1 februari 1953.

Een aantal werken is moeilijk te fotograferen omdat het er in verschillend licht steeds anders uitziet. Een werk kan doodslaan door de foto en een ander werk kan juist heel veel diepte krijgen. Bij de kunstuitleen die Miep van 2002 tot 2015 aan huis had, namen mensen soms een werk mee naar huis waarvan ze dachten dat ze het nog niet eerder hadden gezien. Doordat het op een andere muur hing leek het een nieuw werk.

Mieps werk moet je live zien en ervaren. Hopelijk kunnen we in 2021 weer een tentoonstelling organiseren of meedoen aan een textielfestival. Maar het kan ook boven je eigen bank, zodat je er dagelijks naar kunt kijken en je de magie van Miep ontdekt.
Wilt u ook een werk lenen neem dan contact op met de stichting. Voor 100 euro heeft u een jaar lang een echte Van Riessen in huis.